"Ik roem alleen nog in de Heere"

Persoonlijke reflecties naar aanleiding van Romeinen 8

De voorbije weken hebben we gekeken naar de rijkdommen die we hebben gevonden in Romeinen 8. En het is natuurlijk geweldig om deze heerlijke Evangeliewaarheden te ontdekken en formuleren, maar daarmee zijn we er nog niet. Want als we werkelijk een goede exegese op papier hebben gemaakt, zal dit gevolgen hebben voor onze harten en handen. Hoe kunnen we de boodschap van Romeinen 8 (rechtvaardiging door het geloof alleen, heiligmaking door de Geest alleen, de vernieuwing van alle dingen, gelijkvormigheid aan het beeld van Christus, de uitwerking van het lijden en de liefde van God) in ons leven toepassen? Als eerste zou ik willen zeggen: de meest opvallende of bijzondere ontdekkingen in het gedeelte zijn in zekere zin de belangrijkste. En met in zekere zin bedoel ik dat deze ontdekkingen nooit boven de algemene waarheden van het Evangelie zelf mogen uitstijgen. Echter, als we de Bijbel bestuderen, zullen we ontdekken dat de nieuwe en bijzondere ontdekkingen geen tegenhangers van de Evangelieboodschap zijn, maar juist daaruit voortvloeien en een rijker beeld van het Evangelie zullen vormen. Als God door Zijn Geest zaken voor het voetlicht brengt die je eerder nog niet zag – of nog niet zo helder zag als nu – is dat een belangrijke les waar je mee aan de slag mag gaan. Als persoonlijke verwerking volgen hier zeven punten die ik naar aanleiding van Romeinen 8 heb ontdekt en waarmee ik actief aan de slag mag gaan.

1. Romeinen 8 als antwoord op Romeinen 7
Er is géén Romeinen 8 zonder Romeinen 7. Er is zelfs geen Romeinen 8 zonder Romeinen 1-7. Toen ik begon aan Romeinen 8, was ik mij bewust van de discussie over Romeinen 7. Er zijn globaal twee groepen: zij die denken dat Paulus aan het einde van Romeinen 7 de onbekeerde christen beschrijft en zij die denken dat Paulus aan het einde van Romeinen 7 de bekeerde christen beschrijft. En als je mij zou vragen: “Robert, wat denk jij daar nu van?” dan zou ik als antwoord hebben gegeven: “Geen idee! Ik moet het simpelweg gaan onderzoeken.”
Door Romeinen 8 te bestuderen heb ik een antwoord gevonden op deze vraag. Ik heb echter ook ontdekt dat het einde van Romeinen 7 ten diepste helemaal niet gaat over die vraag. De werkelijke vraag is: hoe kan ik als christen de Wet vervullen, als ik weet dat ik die nooit kan vervullen door middel van uitwendige regels? Daarop geeft Romeinen 8 een helder antwoord: niet door de Wet, maar door de Heilige Geest! Dus over wie schrijft Paulus aan het einde van Romeinen 7? Over de bekeerde christen die zich ervan bewust is dat in de Wet zelf geen kracht is gehoorzaamheid mogelijk te maken. De eerste vier verzen van Romeinen 8 passen perfect in dit beeld. Het is enkel en alleen door het offer van de Heere Jezus Christus, dat een christen niet alleen in staat wordt gesteld positioneel vrijgesproken te zijn voor God, maar ook dat hij de Wet in praktische zin vervult. En juist naar dit antwoord werkt Paulus toe aan het einde van Romeinen 7.

2. Romeinen 8 als roemen in Christus’ overwinning
Het tweede dat duidelijk uit het hoofdstuk naar voren komt, is Jezus’ sterven en opstanding als centrum en heerlijkheid van Gods overwinning over zonde, dood en lijden. Dit zien we in het hele hoofdstuk terugkomen. In die zin is Romeinen 8 puur en fundamenteel Evangelie. Paulus zet alle schijnwerpers op Christus. In dit opzicht kunnen we als gelovigen niet genoeg herinnerd worden aan Zijn verlossingswerk voor ons. Hij kwam in onze plaats. Hij onderging onze dood. Hij verwierf onze opstanding. Er is helemaal niets van ons bij dat Zijn offer kostbaar maakt. Hoe snel en hoe vaak vallen wij als gelovigen niet in de verleiding om onze rol in het proces van verlossing te benadrukken en om op slinkse wijze roem voor onszelf te verkrijgen? “Kijk mij eens goed op weg zijn op de weg van heiligmaking, ik ben al aardig gevorderd.” Vergeet dan nooit dat het Christus is, Die aan het kruis heeft afgerekend met de zonde, zodat jij nu kunt afrekenen met de zonde. Scheid nooit Zijn verlossingswerk aan het kruis van jouw heiliging. Zoals John Owen ooit schreef: “There is no death of sin without the death of Christ.”
Romeinen 8 leert ons te allen tijde roemen in het overwinnende verlossingswerk van Jezus Christus. Bij beschuldigingen, aanklachten, lijden en het gevoel van Godverlatenheid mogen we Christus als bevrijdende Antwoord geven: “Hij stierf! Hij is opgewekt! Hij zit aan Gods rechterhand! Hij bidt voor mij!”

3. Romeinen 8 als troost van Gods aanwezigheid in ons lijden
Eén van de meest diepzinnige en vertroostende ontdekkingen die ik deed, heeft betrekking op Gods werk en aanwezigheid in ons lijden. Veelal hoor ik dat christenen vanuit een zekere pastorale benadering iemand in lijden willen helpen door het accent te leggen op dat wat degene die lijdt zou moeten doen. Romeinen 8 laat echter een ander perspectief zien. Het perspectief van Gods aanwezigheid en werkzaamheid in het lijden. Het is een enorme vertroosting dat een christen mag zuchten in zijn lijden en dat Gods Geest met gelovige mee zucht en die zucht als een gebed bij de Vader brengt. De Geest bidt in het lijden van de gelovige voor de gelovige tot de Vader! De gelovige wordt door God Zelf ondersteund. Is dat geen troost? Is dat geen bemoediging? En de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ik deze troost zelden hoor of tegenkom. Veelal is de boodschap toch dat de lijdende persoon zelf maar veel in het gebed moet zijn. In dat opzicht is Romeinen 8 verrassend en ook ontspannend.

4. Romeinen 8 als heerlijke hemelse logica
Heel Romeinen 8 is één groot betoog. Paulus bouwt voortdurend op zijn genoemde argumenten. Stelling A wordt onderbouwt met stelling B en samen zorgen zij voor een completer beeld dat als C wordt geformuleerd. Bijbelstudie is hard werken, maar je krijgt er een dubbele zegen voor terug. Het is de kunst om onder leiding van Gods Geest de argumentatie te kunnen volgen, de samenhang te zien met de andere, omliggende verzen en om die boodschap je vervolgens eigen te maken. Dan wordt er een geweldige en hemelse logica zichtbaar. Bijvoorbeeld:

Stelling: God heeft in Christus de zonde veroordeeld (vers 3)
Gevolg: Er is geen veroordeling voor hen die in Christus Jezus zijn (vers 1)
Allen die in Christus Jezus zijn, vervullen de Wet middels het wandelen door de Geest (vers 2, 4-10)

En deze:

Stelling: Gods doel met de gelovige is gelijkvormigheid aan het beeld van Christus (vers 29)
Gevolg: Alles, inclusief het lijden, werkt mee ten goede voor de gelovigen die God liefhebben en veranderd worden naar het beeld van Christus (vers 28)
Als de gelovige zelf niet meer weet wat hij moet zeggen of bidden in het lijden, komt Gods Geest hem te hulp in zijn zwakheid en moeite (vers 26-27)
In het lijden mag de gelovige de zekerheid hebben gered en bewaard te zullen worden tot het einde (vers 28-30)

Of een andere:

Stelling: Christus’ verlossingswerk is genoeg voor de gelovigen (vers 32)
Gevolg: God is niet tegen Zijn kinderen, maar vóór hen omwille van Christus (vers 31)
Geen aanklacht tegen Gods kinderen houdt stand (vers 33)
“Geen veroordeling” in vers 1 betekent ook werkelijk “geen veroordeling” (vers 34)

Als we de argumentatie nauwkeurig volgen, ontdekken we geweldige logica en wijsheid die alleen maar van God Zelf kan komen. En aan ons de opdracht deze heerlijke wijsheden te leren begrijpen en koesteren voor de rest van ons leven!

5. Romeinen 8 als nuchtere blik op het werk van de Heilige Geest
Een ander belangrijk inzicht dat ik heb opgedaan door het bestuderen van Romeinen 8 is de opvallend nuchtere beschrijving van het werk van de Heilige Geest. Romeinen 8 is het hoofdstuk over de “Geest van Christus” in de gelovige. Nu zou je verwachten – door alle aandacht voor charismatische organisaties – dat er op een indrukwekkende manier wordt geschreven over het werk van de Geest. Nou, indrukwekkend is het zeker! Maar spectaculair? Niet bepaald. Wonderen en tekenen? Nul aandacht. Spreken in tongen? Niet gevonden. Genezing en vallen in de Geest? Staat er niet.
Ik weet het, ik zet het zwart-wit neer. Maar ik wil hier wel heel duidelijk zeggen dat we vandaag de dag, op de doorsnee christelijke kanalen en media worden overspoeld met charismatisch onderwijs over de Heilige Geest dat absoluut geen basaal onderdeel uitmaakt van Zijn werk. Ik zie dat Paulus op twee manieren schrijft over het werk van de Heilige Geest: Hij doodt de zonde in de gelovige en Hij ondersteunt de gelovige in het lijden. En beide doet Hij tot de gelovige in heerlijkheid ontvangen zal worden. Als Paulus werkelijk zo’n spectaculaire visie op de Geest had als de bekende charismatische sprekers in onze tijd, had hij dit uitgerekend in Romeinen 8 kunnen bewijzen. Juist in het hoofdstuk waarin hij én het werk van de Geest én het lijden behandelt, had hij zijn kans kunnen grijpen en zeggen: “Als u met de Geest vervuld bent, zult u gezond worden. U zult beginnen te trillen en schudden en oncontroleerbaar gaan lachen en stuiteren.” Maar het staat er niet. Hier maak ik uit op dat wij onze aandacht met betrekking tot het werk van de Heilige Geest primair gericht moeten hebben op het doden van de zonde en de troost en ondersteuning in het lijden. Maar alsjeblieft, pas op met vreemde, charismatische uitingen en probeer mij niet van iets te overtuigen waar de Bijbel over zwijgt!

6. Romeinen 8 als zekerheid van Gods liefde
Een ander belangrijk thema in het hoofdstuk is Gods liefde. Onverwoestbaar. Krachtig. Volhardend. Alles meewerkend ten goede. En die liefde is niet gebaseerd op iets in ons, maar volledig op dat wat Christus heeft gedaan voor ons.
Keer op keer moet een gelovige erop gewezen worden dat Gods liefde voor hem niet wankelt, omdat het offer van Christus eeuwigheidswaarde heeft. Onze Plaatsvervanger heeft een volmaakte gerechtigheid tot stand gebracht en als wij die door het geloof in Hem ontvangen, is Gods liefde voor ons tot in eeuwigheid onwankelbaar. Een geweldig wapen om werkheiligheid te voorkomen. Want ook hier geldt: wij zijn zó snel gefixeerd op onze prestaties en werken. Bij elke mislukking beven we en twijfelen we over onze status. En bij elk succes slaan we onszelf op de borst. We begaan een grote fout als we menen Gods liefde voor ons te kunnen beïnvloeden of manipuleren met onze goede gedrag. Ga het verlossingswerk van Christus voorbij, en je zult niets anders ontmoeten dan Gods heilige toorn; bewonder en eer het verlossingswerk van Christus, en de liefde van God zal worden uitgestort in je hart.

7. Romeinen 8 als onderbouwing van “lordship salvation”
Een ander effect dat Romeinen 8 op mij persoonlijk heeft gehad, is dat ik het concept van “lordship salvation” opnieuw en met meer overtuiging omarm. Ik weet dat tegenstanders van deze leer fel zijn in hun kritiek en dat het wordt weggezet als onbijbels. Maar ik heb een vreemde ontdekking gedaan: “lordship salvation” staat alleen ter discussie in kringen waar men de zogenaamde Bedelingenleer aanhangt. Het is een typisch dispensationele discussie. In reformatorische kringen staat dit niet ter discussie, daar is het een geïntegreerd onderdeel van de soteriologie, de leer aangaande de verlossing.
Romeinen 8 onderbouwt “lordship salvation” op de manier waarop het spreekt over de verhouding tussen rechtvaardiging (vers 1) en heiligmaking (vers 2). De waarschuwing in vers 13 is in de kern de samenvatting van wat “lordship salvation” betekent. Een christen die niet door de Geest wandelt, is geen christen. Punt. We kunnen allemaal heel vroom gaan roepen dat het “allemaal uit genade” is en dat we worden “gerechtvaardigd om niet” en dat wij niet “roemen in onze werken”, maar als diezelfde genade niet tot de vrucht van goede werken leidt, bevinden wij ons op een dood spoor. Ik neem deze stelling niet terug. Ik zal haar blijven verdedigen. Hoeveel we ook willen roemen in de genade, laten we uiteindelijk roemen in werkzame genade – genade die ons in staat stelt de zonde te doden en die ons de kracht schenkt in het lijden meer te worden als Christus.