Oefenen in de godsvrucht

Zeven vragen die jij jezelf moet stellen tijdens het Bijbellezen

“Als u de broeders deze dingen voorhoudt, zult u een goed dienaar van Jezus Christus zijn, gevoed door de woorden van het geloof en de goede leer, die u nagevolgd hebt. Maar verwerp de onheilige en onzinnige verzinsels en oefen uzelf in de godsvrucht. Want de oefening van het lichaam is van weinig nut, maar de godsvrucht is nuttig voor alle dingen, omdat zij de belofte van het tegenwoordige en van het toekomende leven heeft. Dit is een betrouwbaar woord en alle aanneming waard. Want daarvoor spannen wij ons ook in en worden wij gesmaad, omdat wij onze hoop gevestigd hebben op de levende God, Die een Behouder is van alle mensen, in het bijzonder van de gelovigen.”
(1 Timotheüs 4:6-10)

Wanneer de apostel Paulus zijn eerste brief aan Timotheüs schrijft, hamert hij sterk op de verantwoordelijkheid die de op dat moment jeugdige christen heeft. Wat is deze verantwoordelijkheid precies? Het is de taak van Timotheüs om de boodschap van het Evangelie zuiver te bewaren en door te geven. Paulus wil niet minder dan de goede leer, omdat hij weet dat de goede leer resulteert in godsvrucht. Daar waar het Evangelie echt verkondigd wordt en daar waar het Evangelie echt geloofd wordt, zal geestelijke vrucht groeien. Vrucht van de Heilige Geest. Vrucht van een Christus-gelijkvormig karakter. Maar hoe werkt dit precies? Vanuit de English Standard Version heb ik zeven componenten, zeven eigenschappen van godsvrucht gevonden.

1. Ground – de grond of het fundament van de godsvrucht (gezonde leer, vers 7)
2. Gift – de belofte die God in de tekst doet, of wat Hij belooft te zullen geven met betrekking tot de godsvrucht (godsvrucht is de belofte, vers 8)
3. Duration – de duur of de geldigheid van de godsvrucht (het tegenwoordige en toekomstige leven, vers 8)
4. Goal – het doel dat God wil bereiken met godsvrucht (godsvrucht is het doel, vers 10)
5. Attainment – de manier waarop godsvrucht verkregen wordt (inspanning, vers 10)
6. Motivation – de motivatie om te streven naar godsvrucht (hoop, vers 10)
7. Condition – de voorwaarde die verbonden wordt aan het verkrijgen van godsvrucht (geloof, vers 10)

Nu moet ik toegeven dat een enkel punt voortkomt uit implicatie. Het staat er niet letterlijk, maar wanneer we bijvoorbeeld kijken naar condition, de voorwaarde van godsvrucht, dan kunnen we in vers 10 lezen dat geloof in ieder geval een vereiste is om godvruchtig te kunnen leven. Dit zogenaamde lezen “by implication” – observeren en concluderen door middel van implicaties uit een tekst – hoeft niet per definitie fout te zijn, als er in de tekst zelf maar wel een duidelijk verband tussen het één en het ander gezien kan worden.

God geeft door genade alles met Christus
Nu is er een handig ezelsbruggetje om de eerste letter deze reeks vragen (G-G-D-G-A-M-C) te onthouden. Want ook tijdens het Bijbellezen en het doen van Bijbelstudie geldt de volgende regel: God Geeft Door Genade Alles Met Christus. De zeven componenten van godsvrucht kun je in feite in elke tekst toepassen, juist omdat godsvrucht het uiteindelijke doel van Bijbellezen is. De zeven vragen kun je stellen bij elk Bijbelgedeelte dat je leest of bestudeert. Als je een antwoord op deze vragen hebt gevonden, heb je de boodschap van een gedeelte voor het grootste gedeelte te pakken. Het wil niet zeggen dat je alle ins en outs van een gedeelte kent, maar je bent al wel een hele stap verder.
Een ander voordeel is dat je door vinden van de antwoorden op deze zeven vragen een heel mooi overzicht krijgt van de belangrijkste woorden, begrippen of thema’s in dat gedeelte. Zeker als verschillen woorden vaker voorkomen, is dit een aanwijzing dat je bij de essentie van een gedeelte bent gekomen.

Digitale hulpmiddelen
Het is mooi als je kunt leren van anderen en kunt zien hoe zij exegese doen of een Bijbelgedeelte bestuderen, maar het is nóg mooier – en ook veel beter – om een Bijbelgedeelte zélf te bestuderen. En in dit digitale tijdperk wordt het ons wel heel gemakkelijk gemaakt. De Amerikaanse theoloog John Piper – die drieëndertig jaar predikant is geweest van Bethlehem Baptist Church in Minneapolis – legt zich de laatste jaren toe op het begeleiden en trainen van studenten en de “normale kerkganger” door het ontwikkelen en aanreiken van materiaal voor het doen van Bijbelstudie en exegese. Zo is er Look at the Book – video’s waarop je alleen de tekst ziet, die vervolgens door Piper met allerlei kleuren en aantekeningen wordt verrijkt – Tevens is door Bethlehem College & Seminary een website ontwikkeld waar je zelf een Bijbelgedeelte kunt bestuderen. Je kunt zinnen in kleinere stukjes indelen, woorden een specifieke kleur geven en regels “verschuiven” – handig voor het bestuderen van redeneringen of een opsomming. Deze website is voor basisfuncties geheel gratis en je kunt er een eigen account aanmaken. Het enige nadeel is dat je het werk in de gratis modus niet kunt opslaan, maar ook dit hoeft geen probleem te zijn. Je kunt je eigen werk downloaden in PDF of als afbeelding. En alsof dit allemaal nog niet genoeg is, kan ook het boek Reading the Bible Supernaturally van Piper geheel gratis worden gedownload op de website van DesiringGod. Voor het analyseren van een gedeelte of het ontdekken van zinstructuren is met name het laatste gedeelte van het boek handig.

Ik hoop dat mensen – die het (theologisch) Engels enigszins machtig zijn – hun voordeel ermee zullen doen. Wellicht kost het je wat tijd en inspanning – in ieder geval geen geld, zoals net vermeld! – en misschien is het in het begin ook echt doorbijten, maar als jij vastberaden bent om je deze vaardigheden eigen te maken, zal het zeker tot zegen zijn. En bedenk bij alles: God geeft door genade alles met Christus. Dus ook in het Bijbellezen ben je afhankelijk van Hem. Als je nieuw licht ziet, als een tekst gaat leven of als een zekere logica landt, kun je maar één ding zeggen: het is uiteindelijk allemaal genade.