Read & Apply #15 Het christenleven en schijnheiliging

Kolossenzen 2:16-23

In de gemeente van Kolosse werden de gelovigen in Christus bedreigd door een nieuwe, gevaarlijke dwaalleer. Deze leer pretendeert een andere, betere weg tot God te zijn en wekt de schijn dat het de sleutel tot geestelijke groei is. Hoe kenmerkt zo'n leer zich precies en hoe moet je hiermee omgaan? En waarom is het een bedreiging voor het leven als christen? Lees wat Paulus hierover zegt in Kolossenzen 2:16-23.

1. Menselijke tradities en overleveringen kunnen Christus van Zijn centrale plaats verdringen
In dit gedeelte schrijft Paulus over een gevaar dat de Gemeente is binnengeslopen: menselijke inzettingen en overleveringen. Zekere mensen beginnen te rommelen aan het fundament van het Evangelie. Het geloof in Christus is niet genoeg om tot God te gaan. Welnee, je moet de sabbat gaan vieren, je moet bepaald voedsel laten staan en je moet bepaalde feesten meevieren. Voor Paulus doet dit er allemaal niet toe:

“Laat dus niemand u veroordelen inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten. Deze zaken zijn een schaduw van de toekomstige dingen, maar het lichaam is van Christus.”

Zijn boodschap is duidelijk: Christus centraal! Want Jezus is de Enige Weg tot God en geen eetpatroon, voedsel, drank of feestdag kan Hem van Zijn rechtmatige plaats verdrijven.
We moeten dit gedeelte interpreteren in het licht van het gedeelte hiervoor. Paulus schrijft in vers 6-12 over het nieuwe leven in Christus. Alle zondeschuld is aan het kruis genageld en Christus heeft aan het kruis getriomfeerd over de boze machten. Met andere woorden: de verlossing en het leven van een christen is gefundeerd op het werk van Jezus Christus. In het licht van deze feiten kunnen we nu ook beter het gevaar zien, waar Paulus nu over schrijft. Deze waarschuwing is – helaas – nog uiterst actueel.
Pas op voor een houding bij jezelf of anderen die verraadt dat je er niet toe doet omdat je nog een oer-Hollandse pot spruiten met aardappelen kookt, of dat je een verjaardag viert, of dat je wel kip eet of iets wat hiermee samenhangt. Alarmbellen moeten gaan rinkelen: Christus is uit beeld!

2. Christenen mogen niet oordelen op grond van bijzaken die pretenderen buiten Christus om het geestelijk leven te bevorderen
En als Christus uit beeld is – omdat Hij is verdreven door een eetpatroon of een feestdag – dan heeft degene die hier verantwoordelijk voor is (en dat is degene die dat eetpatroon of de feestdag van groter belang acht dan Christus) niet te oordelen over het eetpatroon of “feestpatroon” van een andere gelovige. Hij is zelf verkeerd bezig, want hij is het Centrum van zijn geloof kwijt. Hij wandelt buiten het licht van het Evangelie. Wat hij eet en welke feesten hij viert zijn belangrijker voor hem geworden dan het werk van de Heere Jezus. Daarom zegt Paulus: “Laat dus niemand u veroordelen inzake eten of drinken, of op het punt van een feestdag, een nieuwe maan of de sabbatten.”
Dit geldt ook voor allerlei geestelijke ervaringen. Paulus noemt er een aantal in vers 18:

“Laat u niet de prijs ontzeggen door iemand die behagen schept in nederigheid en engelenverering, intreedt in wat hij niet gezien heeft, zonder reden gewichtig doet door zijn vleselijke denken, en zich niet houdt aan het hoofd, waaruit het hele lichaam, dat van banden en pezen voorzien is en daardoor samengevoegd, opgroeit door de groei die van God komt.”

Het mag duidelijk zijn dat de mensen over wie Paulus hier schrijft zelf ook niet meer alles op een rijtje hebben. Bovendien beïnvloeden bepaalde handelingen geestelijke ervaringen: eet maar eens een hele poos niets, laat je lichaam maar eens een poos uithongeren en zie maar eens wat voor geweldige “beelden” (Paulus noemt ze hier visioenen) voorbijkomen! Dit soort geestelijke ervaringen zijn een bedreiging voor het Evangelie, omdat degenen die dit soort dingen stimuleren, dit als een weg tot God zien. De Bijbel is duidelijk: wij mogen ons niet van Christus laten afwenden door allerlei nieuwe wetten, regels of religieuze ervaringen.

3. Heiligmaking mag nooit plaatsvinden in een geest van dwang en oordeel
Een christen kan alleen maar groeien wanneer hij verbonden is met Jezus Christus. Christus is het Hoofd van de Gemeente en Hij alleen is het ware Brood en de ware Drank (zie Johannes 6).
Het gaat mis wanneer mensen binnen de kerk beweren dat we geestelijk kunnen groeien door met een nieuwe aftekenlijst van regels en wetten aan te komen. “Bent u vegetarisch? Fantastisch! U bent al iets geestelijker! Viert u ook geen verjaardagen meer? Welkom, u bevind zich in hogere, geestelijkere sferen! Drinkt u ook geen frisdrank meer? Wat een fijne broeder of zuster bent u dan! Gezegend bent u met zo’n geweldige geestelijke groei!” Nou, geestelijke groei…? Paulus beschouwt dit helemaal niet als geestelijke groei. Het is geestelijke aftakeling en armoede. Christenen mogen elkaar nooit dwangmatig en veroordelend wijzen op wetten en regels buiten Christus om.

4. Voor een gezond geestelijk leven moeten christenen met Christus verbonden zijn en blijven
We kunnen uit dit gedeelte opmaken dat het voor religieuze mensen heel aantrekkelijk is om geestelijk te groeien door te spelen met geschapen materie. Dit is in de geschiedenis altijd een populaire benadering geweest. Vasten, zelfverminking door bijvoorbeeld geselen of op een andere manier roofbouw plegen op het lichaam gebeurt vaker dan je denkt. En het gebeurt omdat mensen denken dat ze dan dichterbij God kunnen komen. In plaats van al die nieuwe ervaringen en wetten geldt er echter één hoofdregel voor de christen: blijf verbonden met Christus. Geestelijke groei moet van God komen en moet plaatsvinden op de door God aangegeven tijd en wijze.

5. In Christus zijn christenen vrijgemaakt van iedere valse weg tot God
God is alleen te benaderen door Zijn Zoon, Jezus Christus. Geen menselijke verzinsels, leringen of ervaringen brengen ons bij Hem, maar Gods aangewezen middelen alleen. Waar Christus wordt losgelaten, sterft het gezonde geestelijke leven. Daarom reageert Paulus verontwaardigd in vers 20:

“Als u dan met Christus de grondbeginselen van de wereld bent afgestorven, waarom laat u zich dan, alsof u nog in de wereld leeft, bepalingen opleggen als: Pak niet, proef niet en raakt niet aan? Dit zijn allemaal dingen die door het gebruik vergaan; ze zijn ingevoerd volgens de geboden en leringen van de mensen.”

Je bent van Christus en je hebt helemaal niets meer te maken met welke vorm van valse godsdienst dan ook! Je kent God in Christus! Waarom doe je dan nog dingen die worden gepresenteerd als zaligmakend?

6. Schijnheiligingsmiddelen zijn krachtig, omdat er veel wijsheid in lijkt te zitten
Paulus erkent in vers 23 dat er een bepaalde kracht van deze menselijke inzettingen uitgaat:

“Deze dingen hebben wel een schijnreden van wijsheid…”

Er lijkt wijsheid in te zitten. Het lijkt zo mooi te zijn. Immers, jezelf dingen ontzeggen, jezelf pijn doen – wie anders doe je hier pijn mee? “Nou,” zegt Paulus, “God! Je doet God er pijn mee, want je vervangt Zijn kostbare Zoon voor jouw “eigenwillige godsdienst en nederigheid, en verachting van het lichaam, maar ze zijn zonder enige waarde en dienen tot verzadiging van het vlees.” Welk vlees? Het religieuze vlees, dat denkt God te behagen door dit soort handelingen te verrichten.
Maar zo groei je geestelijk niet. Zo doodt je de zonde in je leven niet. Zo behaag je God niet. Je behaagt slechts je eigen religieuze vlees en verlangen. Maar je bent Christus kwijt. Je bent het Evangelie kwijt. En je bent de onderlinge eenheid in de Gemeente kwijt.