Rust in Christus [1] Gods verbergen en openbaren

In die tijd antwoordde Jezus en zei: Ik dank U, Vader, Heere van de hemel en van de aarde, dat U deze dingen voor wijzen en verstandigen verborgen hebt, en ze aan jonge kinderen geopenbaard hebt. (Mattheüs 11:25)

Dit gedeelte is vooral bekend vanwege de verzen 28 tot en met 30. Het spreekt van rust. Het spreekt van de zachtmoedige en nederige Jezus, Die ons genadig uitnodigt om tot Hem te komen – juist om die rust van vers 28 te vinden. Maar wat is de exacte context waarin deze uitnodiging wordt gedaan? We zullen zien dat juist de context deze uitnodiging van Jezus zo bijzonder maakt én we zullen ontdekken over welke rust Jezus hier spreekt.

De tragedie van verwerping
Mattheüs 11 is een hoofdstuk dat in het teken staat van bekering. Een betere typering zou zijn: Jezus’ oproep tot bekering en de afwijzing door het volk. Vers 6 van hoofdstuk 11 is wat dit betreft een ernstige waarschuwing, die wordt vormgegeven in een belofte: “Zalig is hij die aan Mij [Jezus] geen aanstoot neemt.” Jezus verwijt Zijn generatiegenoten dat zij op een totaal verkeerde en onwaardige wijze reageren op Zijn komst naar deze wereld:

“Maar waarmee zal Ik dit geslacht vergelijken? Het is zoals de kleine kinderen die op de markt zitten en hun vriendjes toeroepen: Wij hebben voor jullie op de fluit gespeeld, maar jullie hebben niet gedanst; wij hebben klaagliederen voor jullie gezongen, maar jullie hebben geen rouw bedreven. Want Johannes is gekomen, hij at niet en hij dronk niet, en ze zeggen: Hij heeft een demon. De Zoon des mensen is gekomen, Die wel at en dronk, en ze zeggen: Ziedaar, een vraatzuchtig mens en een drinker, een vriend van tollenaars en zondaars. Maar de Wijsheid is gerechtvaardigd door Haar kinderen.” (Mattheüs 11:16-19)

Jezus verwijt Zijn generatie dat zij zich op een bruiloft gedragen alsof het een begrafenis is en andersom. De houding van en het ontvangst door het volk met betrekking tot de Heere Jezus is totaal ongepast. Vandaar het verwijt dat in de verzen 21-24 klinkt. Geen bekering, een onwaardige ontvangst voor Christus betekent oordeel. Zelfs Sodom en Gomorra komt er nog beter vanaf dan zij die Christus hebben ontmoet en Hem de rug hebben toegekeerd; wat een ernstige waarschuwing!

Verblinding, verwerping, verklaring
Met deze ernstige waarschuwing voor ogen, komen we bij ons tekstgedeelte. We zien als eerste dat vers 25 het begin van een gebed is. Jezus spreekt tot Zijn Vader. Hier zien we iets van de intimiteit die er is tussen God de Vader en God de Zoon. De inhoud van het gebed is voor ons op het eerste gezicht merkwaardig. Jezus dankt Zijn Vader namelijk voor iets waar wij juist tégen zouden bidden! Hij zegt: “Ik dank U, Vader, Heere van de hemel en van de aarde, dat U deze dingen voor wijzen en verstandigen verborgen hebt, en ze aan jonge kinderen hebt geopenbaard.”
Wij zouden tegensputteren: “Ja, maar Heere… U wilt toch dat iedereen tot bekering komt? (zie 1 Timotheüs 2:3-6) U wilt toch dat iedereen tot erkenning van de waarheid komt? (zie 2 Thessalonicenzen 2:9-10) Waarom verbergt U dan de verlossende kennis over Uw Zoon?”
Hier zijn een aantal zaken op te antwoorden:

1. Dit dankgebed komt niet uit de lucht vallen
Allereerst moeten we beseffen dat Jezus hier niet plotseling een gebed tot God richt. Deze woorden zijn voor de lezer geen complete verrassing. We zitten per slot van rekening al in hoofdstuk 11 van Mattheüs! Jezus heeft al heel wat meegemaakt met Zijn generatiegenoten. Het Griekse woord dat hier wordt gebruikt voor “antwoordde” is van een verklarend karakter. Jezus’ gebed is dus een verklaring van de onbekeerlijkheid van Zijn generatiegenoten. Vanaf het begin van Jezus’ bediening zien we dat mensen op een ongepaste, vijandige manier reageren op Zijn werken. Nu is het moment gekomen dat Jezus ons iets laat zien van de werkelijkheid die hierachter zit.

2. De “wijsheid” is gebaseerd op verwachtingen van mensen
Het tweede wat we kunnen stellen, is dat het Joodse volk in een verwachting leefde (en in feite nog steeds) waar Jezus niet geheel aan tegemoet komt. De “wijzen en verstandigen” in dit vers verwijst naar Schriftgeleerden en de hoogstaande religieuze figuren. Zij hebben een verwachting van de Messias en leggen die verwachting naast elke kandidaat. Er is echter één probleem: niemand doorstaat de test; zelfs Jezus niet! En het grootste probleem is dat zij weigeren van gedachten te veranderen en op een objectieve manier met Christus in gesprek te gaan. Ze zijn simpelweg niet leerbaar. De interpretatie van de Thora die zij hebben, is de nieuwe wet geworden. En die interpretatie strookt niet met de verschijning van Christus.

3. Christus laat Gods karakter zien
Tot slot laat dit gebed van de Heere Jezus ook iets van Gods karakter zien: Hij haat eigenwijsheid. Koppige, starre mensen, die weigeren om realistisch, objectief te onderzoeken wat de Bijbel zegt over de Messias, komen Gods Koninkrijk niet binnen. Hij heeft een heilige walging van een dergelijke eigendunk en verwaandheid. God verhoogt degene die zich nederig opstelt, in afhankelijkheid van Hem, en vernedert de trotse, hoogmoedige persoon die zegt Hem niet nodig te hebben (vergelijk Jakobus 4:6).

We kunnen voor nu vaststellen dat Jezus hier biddend onderwijst dat de verblinding van ongelovigen voortkomt uit een onoprechte interesse in Hem als Persoon. Onoprechtheid in dit verband duid op theologische trots, eigenwaan en zelfverzekerdheid. Mensen verzetten zich tegen Gods openbaring in Jezus Christus. En God verbergt het juiste zicht op Zijn Zoon. Er is geen bekering meer mogelijk. Geen zuiver zicht op Jezus betekent geen verlossing.

De heerlijke openbaring
Gelukkig is er ook een keerzijde in dit vers. Niet iedereen verwerpt Jezus Christus. Er zijn ook mensen die door Gods genade mogen zien wie Hij écht is. Jezus noemt hen de “jonge kinderen”. Zij zijn exact het tegenovergestelde van de eigenwijzen. Jonge kinderen weten niets en willen graag op weg geholpen worden. En God zegt als het ware: “Hier is de Weg, Mijn Zoon. Kijk maar goed naar Hem, volg Hem maar. Dan ben je veilig.” Zij volgen dit advies in alle eenvoud op. Het woord dat in het Grieks wordt gebruikt betekent “zuigeling” of “onmondigen”. Zij kunnen simpelweg niets inbrengen tegen Gods Woord. En dát is een heerlijke situatie! Hoe vrijmoediger en oprechter wij tot Christus komen, des te meer kan God van Hem laten zien!
De mate en manier van zien wordt dus ook bepaald door de reactie waarop wij alles waarnemen. Als wij Jezus iets horen zeggen, hoe reageren wij dan? Worden we ook boos, verontwaardigd? Reageren we lachend en vol ongeloof? Dan zal de échte Jezus Christus voor ons verborgen blijven; we maken dan zelf een misvormd beeld van Hem, een karikatuur.

Geen antwoord, wel een waarschuwing
Teksten als Mattheüs 11:25 zijn altijd voeding voor hevige theologische discussies. Want ja, waarom verbergt God de zaligmakende kennis over Zijn Zoon? Waarom verbergt Hij voor bepaalde mensen de échte identiteit van Jezus? Hoe zit het nu precies met die uitverkiezing?
Laat mij een kort en krachtig antwoord op formuleren: stop onmiddellijk met het stellen van deze vragen! Jezus verklaart hier Gods verbergende en openbarende werk om de hoorders en lezers van deze woorden wakker te schudden. Wij worden verantwoordelijk gehouden voor onze koppigheid. Wij worden verantwoordelijk gehouden voor de weigering om Jezus Christus te ontvangen zoals Hij is. En als deze weigering lang genoeg heeft geduurd, zal God de ogen totaal verblinden. Hoe dit allemaal precies werkt, weet geen mens en het is ook niet de bedoeling van dit gedeelte om het allemaal te ontrafelen. De vraag waar wij antwoord op moeten geven, is deze: Ben ik bereid om Christus te ontvangen zoals God Hem mij laat zien? Of heb ik liever een ander beeld van Hem?

God ontvangt de eenvoudigen. De afhankelijken. Degenen die zeggen: “Heere, als U mij niet laat zien wie U bent in Christus, dan kan niemand het. Toont U mij het aangezicht van Uw Zoon. Laat meer en meer van Hem zien.” Wie dit onder de leiding van de Heilige Geest en in oprechtheid aan de Hemelse Vader vraagt, zal zeker antwoord krijgen. Waarom dit zo is, zullen we in het volgende deel bekijken.