Standvastig in Christus [2] Opbouw door afbraak

…want u weet dat de beproeving van uw geloof volharding teweegbrengt. (Jakobus 1:3)

We hebben in het vorige deel een begin gemaakt met Jakobus 1:2-6 en hebben gezien dat God ons oproept een rekensom te maken die bij Hem perfect uitkomt. Vreugde en beproeving zijn twee zaken waar wij maar moeilijk verbinding tussen zien. En toch ziet God hier wel degelijk een prachtige harmonie in. Maar waarom? Waarom moeten wij nadenken over alle moeilijke, zware, pijnlijke momenten en ervaringen in ons leven en tot de slotsom komen dat het een zaak van vreugde is?

Het allerbelangrijkste voor God is het meest noodzakelijk voor ons
Jakobus gaat in vers 3 verder met de inhoud van de som. Zoals we in het vorige deel zagen, test God Zijn kinderen. Hij voert als het ware een positief experiment met hen uit. Ik schrijf bewust een positief experiment, omdat Gods werk niet kan falen; de uitkomst zal goed zijn.
Iemand als Job had exact dezelfde ervaring; het is daarom geen toeval dat Jakobus uitgerekend deze Job als voorbeeld noemt in hoofdstuk 5, vers 11. Ook hij moest volharden en blijven vertrouwen op God in zijn lijden, Die hem uiteindelijk herstel schonk.
Maar waarom voert God een positief experiment met Zijn kinderen uit? Waarom test Hij hen? Waarom stelt Hij hen op de proef? Jakobus geeft dit antwoord: het gaat bij God om het geloof van Zijn kinderen. Het is het geloof van Gods kinderen dat wordt getest. Voor God telt er maar één ding: de verheerlijking van Zijn Naam door het geloof van Zijn kinderen.
Maar hoe ziet dit geloof er dan uit? Het geloof van Gods kinderen richt zich op Jezus Christus; Hij is het Voorwerp van geloof. In Hem zijn zij gerechtvaardigd, worden zij geheiligd en worden zij veilig in de tegenwoordigheid bij God de Vader gebracht. Voor God telt het geloof van Zijn kinderen in Zijn eniggeboren Zoon, de Heere Jezus. Alleen door dát geloof worden mensen gered en alleen door dát geloof wordt Zijn verlossingswerk verheerlijkt. Alleen dát geloof brengt werkelijk de eer aan Gods genade, barmhartigheid en gerechtigheid.

Gods paradoxale werkwijze
En nu vertelt Jakobus ons dat er iets bijzonders is met dit geloof: het wordt beproefd. Waarom doet God dat? Het antwoord luidt: God test het geloof van Zijn kinderen om het sterker te maken. Dit is een voor ons mysterieuze manier van handelen; dit is Gods rekensom. Wat de Bijbel in feite zegt, is dat God het geloof van Zijn kinderen sterker maakt, door er op bepaalde momenten – met eerbied gesproken – tegenaan te stoten. Dit is wat de rekensom zo pittig maakt. Wij zouden bedenken dat iets sneller kapot gaat wanneer er tegenaan gestoten wordt, maar wanneer het over Gods werkzaamheid in het geloof gaat, gebeurt dus exact het tegenovergestelde!
Normaal gesproken gaan wij zuinig en voorzichtig om met dat wat wij willen bewaren; is God dan niet zo zuinig op ons geloof? O, dat is Hij zeker wel! Maar waarom stoot Hij er dan wel eens tegenaan? Waarom test Hij ons geloof door pijn en moeiten heen?
Hij doet dat, omdat Hij het geloof alleen maar sterker wil maken. Hij wil dat wij standvastig zullen zijn.

Sterker geloof betekent steeds meer vastklampen aan Christus
Hier moeten we oppassen. We kunnen namelijk de verkeerde uitleg geven aan geloof. Echt geloof betekent niet dat ik Bijbelteksten proclameer. Echt geloof betekent niet dat ik in een soort geestvervoering Gods beloften uitspreek. Echt geloof betekent niet dat ik diep ademhaal en met al mijn krachten probeer stand te houden. Echt geloof zegt: “Heere Jezus, ik heb Uw gerechtigheid nodig. Als U niet voor mij gestorven en opgewekt bent, heb ik helemaal niets!” Met Asaf stellen wij de vraag: “Wie heb ik behalve U in de hemel? Naast U vind ik nergens vreugde op de aarde. Bezwijkt mijn lichaam en mijn hart, dan is God de rots van mijn hart en voor eeuwig mijn deel” (Psalm 73:25-26). Te weten dat Jezus Christus mijn Plaatsvervanger is, mijn Gerechtigheid, mijn Borg, mijn Sterven en Opstanding, is genoeg.
Wat God dus doet met Zijn test, is zien of ik in de zware en moeilijke omstandigheden blijf zien op Zijn Zoon, Zijn gerechtigheid, Zijn offer, Zijn sterven, Zijn opstanding en Zijn hogepriesterlijke taak.

Wat beproeving over geloof zegt
Dit is geen onbelangrijke zaak. Onze verlossing hangt er mee samen. Vergis je niet: mensen die op de proef worden gesteld door pijn, lijden of andere zware omstandigheden, kunnen bij zichzelf gaan denken: “Waar ben ik eigenlijk mee bezig? Waarom zou ik nog in Jezus of God geloven? Het geloof maakt mijn leven niet bepaald gemakkelijker. Ik kan net zo goed atheïst worden; mijn buurman is dat ook en hij heeft totaal geen moeilijkheden. En ik? Ik belijd mijn zonden, ik ga trouw naar de kerk, ik geloof in Christus als mijn Heere en Redder, en ik moet dit alles doorstaan. Als het zó moet…”
Beproeving legt dus bloot in welke mate wij werkelijk op Jezus Christus vertrouwen. Beproeving kan een ernstige bedreiging vormen voor ons geloof. Het raakt de kern van ons zicht op Jezus.

Wat geloof over beproeving zegt
Op dit punt komt de rol van het geloof in beeld. Blijft het kijken naar de gerechtigheid in Jezus Christus? Blijft het tevreden met Zijn gerechtigheid? Blijft de persoon zich vastklampen aan Christus?
Waar wij niet aan voorbij moeten gaan, is dat God niet van ons verwacht dat wij heldhaftig de stoere man of vrouw uit gaan hangen. We moeten niet doen alsof de pijn wel meevalt. Pijn voel je. Je hebt werkelijk het idee dat er iets essentieels uit jouw leven genomen wordt. Daar kun je stil van worden. Sprakeloos. Ontredderd. Je kunt zelfs op het punt komen dat je de vraag stelt waarom je ter wereld bent gekomen en jij jouw eigen geboortedag zelfs vervloekt, zoals Job (Job 3:1). Als dat soort gevoelens en gedachten naar boven komen, geef die dan ook prijs. Deel het. Spreek het uit. Krop het niet op. God weet wat voor hevige reacties Zijn handelen in jouw leven kunnen oproepen. Uit die gevoelens dan ook maar.

Tegelijkertijd leert God ook iets wat ontzettend adembenemend is. Als jij een hele zware periode achter de rug hebt, en je hebt je steeds meer vastgeklampt aan Jezus Christus, dan is jouw geloof in Hem sterker dan vóór de beproeving. En dat is Gods werkwijze. Dit is exact wat Hij op het oog had toen Hij in Zijn voorzienigheid de pijn in jouw leven bracht en toeliet. En als jij werkelijk een kind van Hem bent, dan zal het op deze wijze gaan. Hij zál je steeds meer en steeds dichter bij Jezus Christus brengen. Niet positioneel, maar wel bevindelijk. In feite kun je in geloof zeggen: “Als God mij dichter bij Christus brengt door deze zware omstandigheden en deze pijn, zullen er steeds minder mogelijkheden zijn om mij van Christus af te houden!”
En dit is precies Gods doel met beproevingen. Hij wil ons dichtbij Zijn Zoon hebben en houden – nee, Hij wil ons steeds dichter bij Zijn Zoon brengen. Heb jij het idee dat er dierbare zaken in jouw leven worden weggenomen? Weet dan dat God in Zijn voorzienigheid Christus dichterbij brengt dan ooit tevoren – dwars door de pijn en dwars door de tranen heen.
Dan gaan we iets begrijpen van Gods rekenmethode. Hoe meer mijn geloof getest wordt, hoe dierbaarder Christus voor mij wordt. Is dát geen blijdschap? “Ja,” zegt Jakobus, “acht dit tot blijdschap!” Zie beproeving daarom niet als iets slechts, maar als Gods werk om jou dichterbij Christus te brengen. Want bij Hem alleen is échte vreugde te vinden.