Rechtvaardig in Christus [1] Rechtvaardigheid en vrede door Jezus

Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus. (Romeinen 5:1)

Romeinen 5:1-11 is een geweldig gedeelte om het fundament van het Evangelie te kunnen begrijpen. Het bepaalt ons bij de basis van ons geloof, het bepaalt ons bij Wie God is en het bepaalt ons bij wat Jezus voor Zijn Kerk gedaan heeft.
We zullen in dit eerste deel stilstaan bij de volgende drie zaken:

De personen waarover Paulus schrijft: “Wij dan,…”
De status van deze personen: “gerechtvaardigd uit het geloof en vrede bij God…”
Het Middel waardoor deze status hebben verkregen: “…door onze Heere Jezus Christus.”

Contextbepaling
Om een vers in zijn verband te kunnen begrijpen, moeten we weten wat Paulus hiervoor heeft gezegd. Wat schrijft hij in Romeinen 4?
In Romeinen 4 staat het leven van Abraham centraal. Specifieker: de rechtvaardiging van Abraham. Paulus gebruikt het leven van deze geloofsheld als voorbeeld voor gelovigen in Christus en laat zien dat, zoals Abraham vertrouwde op Gods beloften, dit ook geldt voor alle Nieuw Testamentische gelovigen (vgl. Hebreeën 11:8-10). Het verband tussen Abraham en gelovigen in Jezus is goed te zien in Romeinen 4:23-25:

Nu is het niet alleen ter wille van hem [Abraham] geschreven dat het hem toegerekend is, maar ook ter wille van ons, aan wie het zal worden toegerekend, ons namelijk die geloven in Hem Die Jezus, onze Heere, uit de doden opgewekt heeft, Die om onze overtredingen is overgeleverd, en opgewekt om onze rechtvaardiging.

En dan komt Romeinen 5:1.

De geadresseerden: gerechtvaardigde gelovigen in Jezus
In Romeinen 5:1 begint Paulus met het aanspreken van een specifieke groep. “Wij dan…” Wie zijn dit? Zoals we net in Romeinen 4:23-25 hebben kunnen lezen, stapt Paulus van Abraham over op ons. Maar wie is hier precies “ons”? Romeinen 4:24 geeft het antwoord:

“…maar ook ter wille van ons, aan wie het zal worden toegerekend, aan ons namelijk die geloven in Hem Die Jezus, onze Heere, uit de doden opgewekt heeft…”

Paulus heeft hier een duidelijke doelgroep voor ogen: het zijn gelovigen in Jezus Christus. Nog exacter: het zijn mensen die geloven in Gods verlossingsplan dat in Jezus Christus vervuld is – door Zijn dood en opstanding. Paulus maakt dus radicaal scheiding tussen twee groepen mensen: zij die wel in Jezus geloven en zij die niet in Jezus geloven. Er bestaat geen middenweg. Hier moeten we het mee doen. Hier dringt de onvermijdelijke vraag zich op: ben jij een gelovige in Jezus? Ben jij rechtvaardig in Hem?

De status: Gerechtvaardigd door het geloof en vrede met God
Misschien vraag jij je wel af wat het betekent om “gerechtvaardigd” te zijn en om “vrede” met God te hebben. Dat schrijft Paulus namelijk ook:

“Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God…”

Het woord “gerechtvaardigd” verwijst naar Paulus uitleg van het leven van Abraham. In Romeinen 4:20-22 schrijft hij:

“En hij [Abraham] heeft aan de belofte van God [dat Abraham een vader van vele volken zou worden, 4:17] niet getwijfeld door ongeloof, maar werd gesterkt in het geloof, terwijl hij God de eer gaf. Hij was er ten volle van overtuigd dat God ook machtig was te doen wat beloofd was. Daarom ook is het hem tot gerechtigheid gerekend.”

Het woord “gerechtvaardigd” in Romeinen 5:1 kun je omschrijven met de woorden van Romeinen 4:22, “tot gerechtigheid gerekend.” Zowel voor Abraham als gelovigen in Jezus geldt dat de gerechtigheid hen is toegerekend. Dit is een gerechtigheid die zij zelf niet bezitten. Er moet iets gebeuren, wil ik voor God rechtvaardig zijn. En dat is exact wat Paulus in dit gedeelte behandelt.

Het Middel: “Door Jezus Christus, onze Heere”
Wanneer we Romeinen 1, 2 en 3 lezen, zien we dat Paulus een donkerzwart beeld schetst van de mensheid in het algemeen. Deze duisternis wordt alleen maar bevestigd door de berichten in het journaal. Paulus zet de mens in de beklaagdenbank: ze hebben gezondigd, ze hebben God niet gedankt, ze hebben God niet de eer gegeven die Hem toekomt, ze zijn volledig gaan leven voor schepselen in plaats van de Schepper, ze schieten allemaal tekort, niemand is goed – zelfs niet één (Romeinen 1:18-32; 3:10-11).
Hier moet een antwoord op komen. Er moet een oplossing komen. Óf God moet alle mensen rechtvaardig voor eeuwig verloren laten gaan, óf Hij moet de mens op zo’n manier redden, dat aan alle rechtvaardige eisen voldaan wordt. Er moet een rechtvaardig oordeel komen. En voor de mens ziet dit er kansloos uit: hij is schuldig. Hij is ten dode opgeschreven.

Maar dan gaat Paulus verder: “Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God…” Er is een oplossing gekomen! Het licht is in de duisternis gaan schijnen! Hoe? Paulus gaat verder: “Wij dan, gerechtvaardigd uit het geloof, hebben vrede bij God door onze Heere Jezus Christus.” Wat heeft Christus precies gedaan om dit mogelijk te maken? Nogmaals Romeinen 4:24-25:

“…maar ook ter wille van ons, aan wie het zal worden toegerekend, aan ons namelijk die geloven in Hem Die Jezus, onze Heere, uit de doden opgewekt heeft, Die om onze overtredingen is overgeleverd, en opgewekt om onze rechtvaardiging.”

Jezus Christus is naar deze wereld gekomen en heeft een perfect, volmaakt leven geleid. En niet alleen dat, Hij heeft Zijn leven afgelegd voor Zijn volk en met de prijs van Zijn leven en bloed betaald voor alle zonden van Zijn volk! Hij droeg op het kruis van Golgotha de toorn van God over de zonde, waardoor aan Gods eis van gerechtigheid is voldaan. En niet alleen dat, nu is het ook mogelijk voor ons om de gerechtigheid te ontvangen die Jezus bezit. Dit noemt de Bijbel de toegerekende gerechtigheid. Christus heeft dit alles mogelijk gemaakt door Zijn dood en opstanding!

#1 Geloof
Even een stapje terug. Want we worden uit “geloof” gerechtvaardigd, maar wat is dit geloof? Hoe herken je dit? Wat is het kenmerk van het geloof dat de gerechtigheid toegerekend krijgt? Paulus geeft het antwoord op deze vraag heel kernachtig in Romeinen 4:18:

“En hij [Abraham] heeft tegen alles in gehoopt [letterlijk: op hoop tegen hoop] en geloofd dat hij een vader van vele volken zou worden, overeenkomstig wat gezegd was: Zo zal uw nageslacht zijn.”

Abraham geloofde dat wat God tegen hem heeft gezegd. Abraham vertrouwde op Gods belofte. Ook al kon hij het zich moeilijk voorstellen, zoals Paulus het laat zien met de woorden “op hoop tegen hoop.” Dit klinkt als: “Ik weet dat God het beloofd heeft, maar als ik naar mijn dagelijkse realiteit kijk, zie ik niet in hoe het moet gaan gebeuren.” Dat vraagt geloof! En misschien lees jij dit en ken je het Evangelie, maar vraag jij je af hoe het met jou ooit goed moet komen. Heb je dat wel eens? Die twijfel, die onzekerheid, die angst: “Ik bezit geen gerechtigheid, ik ben verloren, het is hopeloos gesteld met mij…” En dan komt Jezus Christus naar jou toe: totale volmaaktheid, totale perfectie, totale gerechtigheid. Hij is de Gekruisigde en Opgestane Heere. En Hij biedt jou Zijn totale, volmaakte gerechtigheid aan.
God wil dat je Zijn belofte in Christus gelooft en ontvangt. Hij heeft Jezus gegeven om jou eeuwig leven, vergeving van zonden en gerechtigheid te schenken. Hij biedt het aan. De vraag is: open jij jouw handen om het te ontvangen?

Nog iets over geloof: er is in dit vers iets merkwaardigs aan de hand. Enerzijds zegt Paulus dat wij zijn gerechtvaardigd uit het geloof, maar anderzijds schrijft hij alles toe aan Jezus. Rechtvaardiging en vrede door Jezus. “Ja, maar,” zal iemand zeggen, “het is toch omdat ik geloof dat ik gerechtvaardigd ben?” Hoe zit dat?
Hier moeten we iets belangrijks leren. Geloven is alleen maar vertrouwen op Gods belofte in Jezus Christus. Kijk naar Jezus, zoals Hij in het Evangelie wordt aangeboden door God: gestorven voor onze ongerechtigheden, opgewekt voor onze rechtvaardiging. Vertrouwen op de belofte die God heeft geschonken in Christus, dát is geloof. Je hoop volledig stellen op Jezus en op niemand anders.
Het betekent ook dat jij niet jouw hoop moet aflezen aan jouw geloof. Het is Jezus Die alles door Zijn bloed verworven heeft en ik moet tot Hem gaan om dat alles te ontvangen.
Vandaag de dag hebben mensen de neiging het geloof als een actief, groots, spectaculair iets – een soort “kracht in ons” – neer te zetten. Ik moet mijn geloof aan het werk zetten en dan zullen de bergen wijken. Ik moet mijn geloof aan het werk zetten, het liefst op volle kracht en vervolgens moet ik met dat “krachtgeloof” naar God toe om op grond daarvan een belofte op te eisen of te proclameren. Maar dit is juist het tegenovergestelde van geloof! Geloof spant zich niet met volle kracht in om beloften gerealiseerd te krijgen; geloof komt met lege handen de beloften verkrijgen door het bloed van Jezus Christus! Er is helemaal niets van ons bij, het is alles door Jezus en Jezus alleen. En dat is wat Paulus in dit vers duidelijk wil maken. Het is alles door Jezus. Aan Jezus Christus komt eeuwig de lof, de eer en de dank toe!

#2 Vrede
Naast geloof noemt Paulus nog iets: vrede. Wij hebben vrede met God. Het werk van Jezus aan het kruis is volmaakt. Zijn opstanding bewijst dat. Als het werk van Christus onvolledig zou zijn geweest, zou God Hem niet uit de dood opgewekt hebben. Maar Hij ís opgewekt en daarom mogen we er zeker van Zijn dat de beloofde gerechtigheid verkrijgbaar en reëel is. Gods toorn over de zonde is door Jezus gedragen, de straf op zonde is op Hem gekomen. De weg naar God is weer open. God heeft in Christus vrede verkondigd (zie Efeze 2:17). God heeft Zichzelf verzoend met ons door Jezus. En nu vraagt Hij aan ons: “Laat u met God verzoenen!” (2 Korinte 5:20) Het vraagt van ons geloof, dat alleen de gerechtigheid van Christus genoeg is. Dat we ons afkeren van de ongerechtigheid én van de eigengerechtigheid. In Christus is alles gereedgemaakt en liggen alle beloften voor het eeuwige leven. Vertrouw daarom op Zijn belofte, Die Hij verzegeld heeft door Zijn dood en opstanding.
In het volgende deel zullen we zien wat andere vruchten van Christus’ werk zijn.